Er zijn zoveel verschillende ‘healing diets’ dat ik heel goed kan begrijpen dat je in de war raakt. De verschillen en doelen zijn niet altijd even duidelijk, laat staan of ze wel gezond zijn. Zeker voor mensen met een chronische of auto-immuun ziekte is vaak de vraag: waarom dit wel en dat niet? Met ‘healing diets’ bedoel ik manieren van eten die het lichaam zouden moeten helpen met herstellen. In dit artikel wil ik je graag helpen de juiste keuzen te maken, dus lees gauw verder.
Waarom wil je je voedingspatroon aanpassen?
Het is belangrijk om van te voren te weten waarom je anders wilt gaan eten. Wil je graag afvallen, heb je lichamelijke klachten of wil je gewoon in het algemeen gezonder eten? Welk ‘dieet’ goed voor jou is hangt daar namelijk sterk vanaf. Denk hier even kort over na, en lees dan hieronder verder over wat elk dieet inhoudt.
Whole30
Bij deze manier van eten vermijd je voor 30 dagen lang de volgende producten: Granen, suiker, alcohol, peulvruchten, zuivel, MSG, Sulfieten en bewerkt voedsel. In principe doe je dit dus voor 30 dagen maar daarna is het niet de bedoeling dat je ermee stopt. Je bent gewoon iets minder streng en het is niet erg als je af en toe wat snoept en van het pad afwijkt.
Voor wie? Het Whole30 is vooral bedoeld gezonde mensen die gezonder willen eten, proberen af te vallen of lichamelijke klachten hebben zoals weinig energie en stoelgangproblemen. Met gezonde mensen bedoel ik mensen die geen duidelijke diagnose hebben en hun algemene gezondheid gewoon willen verbeteren. Voor mensen die dat wel hebben kan dit een goed opstapje zijn naar bijvoorbeeld paleo.
Verder lezen?
Low-FODMAP
De afkorting FODMAP staat voor ‘Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols’. Een hele lange term die staat voor een bepaalde vorm van koolhydraten. Bij dit dieet eet je dus juist voeding die laag is in FODMAPS. Deze soort koolhydraten (niet alle koolhydraten dus!) worden niet opgenomen in de dunne darm. Ze blijven daar zitten waardoor de bactieriën die daar leven zich ermee voeden. Deze gaan fermenteren en er komen veel te veel bacteriën, dit zorgt weer voor klachten als een opgeblazen gevoel en winderigheid. Deze koolhydraten komen voor in een groot aantal fruchten, bonen, kolen, zuivel en granen.
Bij low-FODMAP worden niet per se gluten vermeden, dat is een persoonlijke keuze (die ik wel aanraad). Het is echter wel een tijdelijk dieet, voor 3 tot 6 weken. Dit omdat het heel beperkt is en op een lange termijn wel voor terkorten kan zorgen. Na deze eliminatie fase is het de bedoeling dat deze FODMAPS weer geherintroduceert worden.
Voor wie? Dit is een heel specifiek dieet dat bedoeld is voor mensen met duidelijke darmproblemen zoals IBS en IBD. Omdat het zo beperkend is raad ik het niet aan dit zomaar te doen. Lees je goed in en het is zeker goed om hulp te zoeken van een diëtist. Dit dieet is zeker niet alleen bedoeld voor het afvallen.
Verder lezen:
Fodmapdieet.nl
Diets VS Disease
IBSdiets.org
GAPS
Dit is een eliminatie dieet, het bestaat uit 7 fasen. In deze fasen introduceer je telkens nieuwe producten. Na deze 7 fasen stap je over op het ‘volledig GAPS dieet’. Als dit langere tijd goed gaat kun je proberen om producten te herintroduceren die je lange tijd heb vermeden (omdat je er niet goed op reageerde bijvoorbeeld).
Het volledige GAPS bestaat uiteindelijk kaas, groenten, vlees, eieren, fruit, noten, bonen en veel gefermenteerde producten.
Voor wie? In principe voor iedereen, maar het beste wel onder begeleiding. De vele fasen kunnen namelijk verwarrend zijn en het is niet de bedoeling dat je blijft hangen. Origineel bedoeld voor mensen met een chronische ontsteking in de darmen. Kan een goede opstap zijn naar paleo of aip, maar misschien voel je je al goed genoeg op het volledige GAPS. Dan kun je hier zeker mee door blijven gaan.
Verder lezen:
Keto
Een manier van eten waarbij het doel is om in ketose te komen. Dit houdt in dat het lichaam voornamelijk vet gebruikt als energiebron, in plaats van koolhydraten. Hierbij eet je dus heel erg weinig koolhydraten en heel veel goede vetten. Granen, gluten en peulvruchten worden vermeden, zuivel, noten, groenten, vis en vlees worden wel gegeten.
Voor wie? Bedoeld voor als je een insuline resistentie, diabetes of PCOS hebt. Voor sommige ‘gezonde’ mensen kan het ook helpen. Ik zou het niet aanraden voor andere mensen met een auto-immuun ziekte, alleen onder begeleiding van een specialist en voor zeer korte termijn. Zeker bijvoorbeeld voor mensen met Hashimoto of bijnier problemen kan het problematisch zijn omdat je koolhydraten dan juist nodig hebt voor het omzetten van hormonen.
Verder lezen:
Paleo
Ook een manier van eten maar geen tijdelijk dieet. Hierbij worden gluten, granen, peulvruchten en zuivel vermeden. Er worden voornamelijk groenten gegeten met vlees of vis. Het is niet per se koolhydraatarm, dat is een persoonlijke keuze. Wel ligt de nadruk op het genoeg eten van goede vetten, botten bouillon en gefermenteerde groenten. Lifestyle elementen zijn ook belangrijk, genoeg slaap, sport en plezier 😉
Voor wie? Voor iedereen, maar kan extra helpen bij mensen met een chronische ziekte of chronische klachten. Het kan een goed opstapje zijn naar het AIP.
Verder lezen:
Het Auto-immuun protocol (AIP)
Net als het GAPS een eliminatie dieet. Het bestaat uit twee fases, de eliminatie fasen en de herintroductie fase. In de eliminatie fase worden o.a. granen, gluten, peulvruchten, zuivel, nachtschades, noten, zaden en eieren vermeden. Als je klachtenvrij bent (voor zover dat mogelijk is) kun je doorgaan naar de herintroductie fase. In principe is het de bedoeling dat je een persoonlijk paleo eetpatroon ontwikkeld. Bij AIP wordt ook aangespoord om verder te zoeken naar de oorzaak van je klachten of ziektes. Omdat het een protocol is zijn er wat striktere ‘regels’. Het suiker dat je eet moet rond de 20gr zitten (ook uit groente en fruit) en het is belangrijk de bijnieren te ondersteunen.
Voor wie? Voor mensen met een auto-immuunziekte of andere chronische klachten en ziektes. Paleo is soms als genoeg, maar voor degene die nog veel klachten over houden kan het goed zijn om een paar weken AIP te proberen.
Verder lezen:
De Verschillen
Zo zie je maar dat er best grote verschillen zijn tussen al deze manieren van eten. Het is dus heel persoonlijk welk ‘dieet’ voor jou is. Daarbij is het ook nog mogelijk om sommige te combineren. Er zijn best een aantal mensen op het AIP die zich slechter gaan voelen of klachten blijven houden. Soms blijkt dan dat zij FODMAPS niet goed kunnen verdragen. In dat geval kan een tijdelijke combinatie van AIP en Low-FODMAP goed helpen. (maar alleen als dat uit testen en gesprekken met een specialist naar boven komt natuurlijk).
Het is niet altijd nodig om heel strikt te zijn met voeding, voor veel mensen met gezondheidsklachten is dat echter vaak wel nodig om het lichaam te laten genezen.
